Testament i zapis windykacyjny – czym jest i kiedy go sporządzić?
Czym jest zapis windykacyjny?
Zapis windykacyjny to instytucja prawa spadkowego wprowadzona do polskiego systemu prawnego ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z przepisami, spadkodawca może w testamencie notarialnym postanowić, że oznaczona osoba (zapisobierca windykacyjny) nabywa z chwilą jego śmierci konkretny składnik majątku, np. nieruchomość, samochód, przedsiębiorstwo czy prawa majątkowe.
Forma testamentu – tylko testament notarialny
Aby zapis windykacyjny był skuteczny, musi zostać zawarty wyłącznie w testamencie sporządzonym przez notariusza w formie aktu notarialnego. Testament własnoręczny, allograficzny czy testament ustny nie mogą zawierać zapisu windykacyjnego. To gwarantuje pewność i jasność co do woli spadkodawcy oraz eliminuje potencjalne spory między spadkobiercami.
Co może być przedmiotem zapisu windykacyjnego?
Przedmiotem zapisu windykacyjnego może być:
-
rzecz oznaczona co do tożsamości (np. konkretna nieruchomość, samochód),
-
zbywalne prawo majątkowe (np. udziały w spółce),
-
przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne,
-
ustanowienie użytkowania lub służebności na rzecz zapisobiercy.
Ważne: spadkodawca musi być właścicielem danego składnika majątku w chwili śmierci, w przeciwnym razie zapis windykacyjny będzie nieskuteczny.
Różnica między zapisem zwykłym a windykacyjnym
Zapis zwykły to polecenie skierowane do spadkobiercy, by wydał daną rzecz zapisobiercy – ten nabywa prawo dopiero po przyjęciu spadku i realizacji zapisu.
Zapis windykacyjny sprawia, że zapisobierca z mocy prawa nabywa rzecz od razu po śmierci spadkodawcy, bez potrzeby dalszych czynności.
Zalety zapisu windykacyjnego
-
Bezpośrednie nabycie prawa – bez udziału spadkobierców.
-
Precyzyjne rozdysponowanie majątku – idealne, gdy spadkodawca chce np. przekazać konkretną nieruchomość jednemu z dzieci, a resztę majątku innym.
-
Ograniczenie sporów – notarialna forma testamentu i jasna treść zapisu sprzyjają spokojnemu przebiegowi postępowania spadkowego.
O czym należy pamiętać?
-
Sporządzenie testamentu z zapisem windykacyjnym warto skonsultować z notariuszem – zarówno pod kątem formalnym, jak i podatkowym.
-
Zapis windykacyjny może wpływać na wysokość zachowku należnego innym spadkobiercom.
-
W razie zmiany sytuacji majątkowej (np. sprzedaży przedmiotu zapisu) warto zaktualizować testament.
Podsumowanie: Testament z zapisem windykacyjnym to narzędzie, które pozwala w sposób precyzyjny, skuteczny i prawnie bezpieczny rozdysponować majątkiem. Aby skorzystać z tej formy, konieczna jest wizyta u notariusza, który sporządzi testament w formie aktu notarialnego, doradzi oraz zadba o zgodność zapisów z obowiązującym prawem.
Zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią notarialną w celu zapoznania z cennikiem notariusza, uzyskania szczegółowych informacji i sporządzenia testamentu zgodnego z Państwa wolą.
Więcej odpowiedzi na notarialne pytania znajdziesz tutaj