Szymon Krzyszczuk Notariusz w Warszawie - tłumacz przysięgły języka angielskiego

Obrót prawami spółdzielczymi i nieruchomościami

Czym jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu?

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu to ograniczone prawo rzeczowe, które przysługuje osobie fizycznej lub prawnej wobec spółdzielni mieszkaniowej. Prawo to pozwala na korzystanie z lokalu mieszkalnego lub użytkowego, ale nie jest prawem własności. Posiadacz takiego prawa może nim rozporządzać (sprzedać, darować, ustanowić hipotekę), ale właścicielem nieruchomości nadal pozostaje spółdzielnia.
Jeśli dla danego prawa prowadzona jest księga wieczysta – obrót tym prawem przypomina obrót nieruchomością. Jeśli nie – możliwy jest obrót bez udziału sądu wieczystoksięgowego, choć wpis może być dokonany na wniosek nowego nabywcy.

Obrót nieruchomościami – podstawowe zasady
Obrót nieruchomościami dotyczy przenoszenia prawa własności do:

  • działek gruntu,

  • lokali stanowiących odrębną własność,

  • budynków trwale związanych z gruntem.

Wymaga on formy aktu notarialnego, a skuteczność przeniesienia własności następuje z chwilą podpisania umowy. W przypadku nieruchomości wpisanych do księgi wieczystej, obowiązkiem notariusza jest również złożenie wniosku o dokonanie wpisu nowego właściciela.

Jakie dokumenty są wymagane do dokonania czynności?

W przypadku umowy sprzedaży lub darowizny prawa spółdzielczego lub nieruchomości, notariusz poprosi o:

  • podstawę nabycia prawa (np. akt notarialny, umowa),

  • zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej (dla praw spółdzielczych),

  • odpis zwykły z księgi wieczystej (jeśli istnieje),

  • dowody osobiste stron, a w przypadku firm – aktualny KRS lub CEIDG,

  • ewentualne zgody małżonków, jeśli prawo wchodzi w skład majątku wspólnego.

 

Różnice między obrotem spółdzielczym a obrotem nieruchomościami

Cecha Spółdzielcze własnościowe prawo Własność nieruchomości
Charakter prawny

ograniczone prawo rzeczowe

pełne prawo własności

Właściciel gruntu

spółdzielnia mieszkaniowa

osoba fizyczna/prawna

Możliwość założenia KW

tak (ale nie obowiązkowo)

powszechna

Obrót

możliwy tylko w formie aktu notarialnego

możliwy tylko w formie aktu notarialnego

Hipoteka

możliwa, jeśli istnieje KW

możliwa
























Jaką rolę pełni notariusz?

Notariusz:

  • czuwa nad zgodnością czynności z prawem,

  • sporządza akt notarialny i przekazuje wniosek do księgi wieczystej (jeśli dotyczy),

  • oblicza i pobiera podatki (np. PCC),

  • informuje strony o skutkach prawnych zawieranej umowy,

  • pobiera i odprowadza należne podatki oraz składa wymagane deklaracje do US, a do sądu wieczystoksięgowego przekazuje wniosek o wpis wraz z wypisem aktu

Podsumowanie
Obrót prawami do lokali – zarówno spółdzielczymi, jak i będącymi przedmiotem własności – wiąże się z koniecznością dochowania określonych formalności prawnych. W obu przypadkach niezbędna jest forma aktu notarialnego. Wybór między lokalem spółdzielczym a lokalem własnościowym powinien być świadomy i dostosowany do potrzeb nabywcy.

Jeśli planujesz sprzedaż, zakup lub darowiznę lokalu – zapraszamy do naszej kancelarii notarialnej. Wyjaśnimy różnice, sprawdzimy dokumenty i bezpiecznie przeprowadzimy czynności notarialne.

Więcej odpowiedzi na notarialne pytania znajdziesz tutaj