Co zrobić, gdy jedna ze stron nie stawi się do notariusza?

Czy obecność obu stron jest konieczna?
W przypadku umów dwustronnych (np. sprzedaż nieruchomości, darowizna, zniesienie współwłasności), obecność obu stron – lub ich pełnomocników – jest konieczna.
Notariusz może sporządzić akt notarialny tylko wtedy, gdy wszyscy uczestnicy czynności stawią się w kancelarii osobiście lub są reprezentowani przez prawidłowo umocowanego pełnomocnika.

Dlaczego strona może się nie stawić?
Powody nieobecności mogą być różne:

• rozmyślenie się z transakcji,

• brak kompletu dokumentów,

• przesunięcie terminu z powodów osobistych,

• choroba lub nagły wypadek,

• próba uniknięcia zobowiązań wynikających z wcześniejszych ustaleń.

W zależności od przyczyny – możliwe są różne rozwiązania.

Co można zrobić w przypadku nieobecności strony?

1. Ustalić nowy termin czynności

   Najbardziej oczywistym i pokojowym rozwiązaniem jest przełożenie wizyty – jeśli obie strony nadal chcą dokonać czynności, a nieobecność była przypadkowa lub uzasadniona.

2. Udzielenie pełnomocnictwa notarialnego

   Jeśli jedna ze stron nie może stawić się osobiście, może udzielić pełnomocnictwa do reprezentowania jej przy akcie notarialnym. Pełnomocnictwo musi być sporządzone w formie aktu notarialnego, a jeśli zostało udzielone za granicą – musi być odpowiednio poświadczone (apostille lub legalizacja).

3. Sporządzenie protokołu stawiennictwa

   Jeśli tylko jedna strona pojawi się w kancelarii, notariusz – na jej żądanie – może sporządzić protokół stawiennictwa, w którym odnotuje fakt, że druga strona się nie stawiła. Taki dokument może mieć znaczenie dowodowe, np. w przypadku późniejszego sporu sądowego.

4. Dochodzenie roszczeń z tytułu niewywiązania się z umowy przedwstępnej

   Jeśli nieobecność strony oznacza zerwanie wcześniejszych ustaleń, np. wynikających z podpisanej umowy przedwstępnej, druga strona może:

• żądać zwrotu zadatku lub jego podwojenia,

• domagać się odszkodowania,

• w wyjątkowych przypadkach – dochodzenia zawarcia umowy przyrzeczonej przed sądem, jeśli umowa przedwstępna była zawarta w formie aktu notarialnego.